De winter komt, tijd voor een boek : Kochen mit der Sonne (Duits)

November, november ...  De winter komt eraan.  

Wat zei ik daar ? Winter ? Gisteren 21 graad. Komt er nog wel een winter ?

In elk geval worden de dagen korter en dat wijst erop, dat er meer tijd vrij komt voor het lezen van een boek.  En tijd om je zelfbouw-zonnekoker te knutselen. Toch ?

Een van de betere boeken over koken met de zon is verschenen in Duitsland :

Een behoorlijke portie theorie en praktijk, een mooi overzicht met wat er op de markt is, en voor wie het interesseert een KOMPLEET plan met boodschappenlijst voor de bouw van een kwalitatief ZEER goede zonneoven.

Echt goede boeken over koken met de zon zijn eerder zeldzaam, misschien schrijf ik er zélf nog wel eens een in  het Nederlands.  Heel veel boeken zijn jammer genoeg ook enkel gericht op de praktijk in Afrika, Californië, Mexico, enz.  En dus gebruiken ze niet de toestellen, die we hier nodig hebben.

Dit boek is hierop een uitzondering, evenals "Du Soleil dans mon Assiette".  

"Kochen mit der Sonne" kun je bestellen door op onderstaande link te klikken.

Wegens de goedkope levering en de goede beschikbaarheid koop ik mijn boeken meestal Amazon DE in Duitsland (ook de Engelse en zelfs Franse).  Soms haal ik ze bij Amazon UK.

Zoals gezegd, kom je bij dit thema niet erg ver zonder "vreemde" talen.  Gelukkig is de zon er voor iedereen ...

En dit was oktober ... mooi afgerond !

Vandaag, de laatste dag van oktober, een straffe zon.  Géén sluierwolken, géén vliegtuignevel.

En wat zegt onze parabool ?

Juist, 210° C ... en dus méér dan vele dagen in juli, augustus ...  zo zie je maar.  Dan maar "slasoep met koriander en peterselie" :

In oktober heb ik de zonne-oven niet buiten gehaald en dat is wellicht een vergissing geweest.  Voor brood en gebak is de piek té kortstondig geworden, zo dacht ik.   Maar zie eens, zelfs in november halen we nog 6 uur zon !

Oktober was een supermaand met 9 goede en 3 iets minder goede dagen.  Totaal voor dit jaar tot nu = 70-tal goede en een 30-tal mindere dagen, en daarmee hebben we de kaap van de 100 werkbare dagen nu al bereikt.

Dat zijn dus 27 % van het totale jaar, en er zijn nog 2 maanden te gaan :-)  !!!!

Heliocentrisch - de zon als centrum

Wie had er dat gedacht ?  De aarde draait rond de zon.  Een paar honderd jaren geleden hadden ze je gefolterd had je het tegendeel beweerd.

En vandaag moeten we weer eens de klok terugdraaien omdat er mensen zijn, die het heelal naar hun voorstellingen willen doen draaien.  Vanmorgen heb ik de kippen van onze overbuur moeten eten geven, en die keken me al heel verwijtend aan, omdat ik niet echt aan hun tijdsbesef tegemoet kwam.

Dan zie je duidelijk in hun blikken, dat het hen niet kan schelen, dat de werkgevers menen dat zo'n winteruur helpt om hun energiekosten naar omlaag te halen.  De koeien, die op uur gemolken moeten worden, hebben er ook geen boodschap aan.

En ook de zonne-kok kan alleen maar bevestigen, dat de juiste zichtwijze voor ons aardbewoners heliocentrisch is, en dat het dus middag is, wanneer de zon haar hoogste stand bereikt heeft.

Foto : pixelio.de

Afrika, Afrika

Nooit had ik me voorgesteld, dat ik ook nog een delegatie van Francistown, Botswana (zusterstad van Genk) over de vloer zou krijgen om onze zonnekooktoestellen te bekijken.

Mooi, dat er vanuit Botswana interesse komt, tot hiertoe ken ik enkel de interesse van de overheid van Senegal om zonnekoken te promoten.

Eventjes een situatieschets.  Wist je dat vandaag nog altijd elke tweede boom verdwijnt wegens het koken van eten ?  Wist je dat in Afrika 90 % van het private energieverbruik naar de voedselbereiding gaat ?  Leer meer hierover op World Energy Outlook.

De heer Gomotsang uit Botswana

Wist je dat het héél héél erg moeilijk is om koken met de zon in Afrika populair te maken ?

Eerst en vooral zijn er de tradities.  Die zijn soms zo sterk dat zodra de man, die het hele dorp met de zon leerde koken, zijn rug gedraaid had, de vrouwen onmiddellijk terug 30 km te voet wandelden om naar brandhout te zoeken.

Of de traditie, dat het eten gekookt wordt in de hut, en buiten gaat dat dus niet.  Of enkel 's morgens vroeg of 's avonds na zonsondergang ...

Dan is er ook nog de afgunst.  Afgunst ?  Ja, het komt voor dat families liever willen tonen dat ze geld genoeg hebben om hout te kopen, dan dat ze voor geen geld met de zon willen koken ...

Het is dus niet alleen bij ons dat er iets niet klopt ...

Foto : pixelio.de

Dit was dan de septembermaand

172 uur zon hebben we gehad,  gemiddeld zijn er in september 143 uur.  In 2003 - en dat is het jaar waar ik de paraboolkoker gekocht heb - waren het er 220 ! Geen wonder dat ik vanaf het prille begin zo enthousiast was ... Het minimum ? 65 uren waren het in 2001.

En wat hebben we ervan gebakken ?  Heel weinig eigenlijk, want 2 weekjes vakantie en daarna holderdebolder de scha inhalen in de tuin ...

Maar we hadden een mooie demodag in het Heempark, een paar maal hebben we restjes opgewarmd met de parabool, en dan ook, vers gekookt, de overheerlijke "Borscht".  Een rode soep, waar je zeker ook de muren mee kunt verven :

 En zo zijn we echt al bij de herfstkleuren beland...

I am the eggman ...

Het Heempark : de zon om te koken was er !

De demo in het Heempark, eindelijk.  En de zon was er.  De mensen ook.

Wat mogen we van deze dag onthouden ?  Wel, in de eerste dat er een aantal gemotiveerde mensen zijn die de principes van koken met de zon aan kinderen willen doorgeven.

Super dus.

We hebben ons ook laten vertellen dat er nu gewerkt wordt aan auto's op windenergie.  Dat zou géén grap zijn.  Als dat zo is, tof.

En we onthouden vooral ook, dat we supporters hebben :-)  Hoera driewerf.

Maar ook dat onze toestellen zo buitenaards zijn, dat sommigen ze niet eens waarnemen :-)

Demo koken met de zon in het Heempark op 25 september

Zelfs als het pijpestelen regent demonstreren we onze kooktoestellen op 25/9/2011

ter gelegenheid van de Viering 20 jaar Heempark (met medewerking van Velt Genk)

uiteraard in het  Heempark Genk (Hoogzij 7) van 14 tot 17 uur.

Welkom !


Grotere kaart weergeven

Koken met de zon in het groene Venetië

De zonnekok wil ook wel eens in alle rust gebakken worden, zo dacht ik, rust hebben we zowiezo dringend nodig, en weg van alle lawaai van deze dolgeworden wereld richting nog meer zon alsjeblief.

Als je al 40 jaar een biotuin hebt, dan is het ook niet verwonderlijk dat je op zoek gaat naar een ecologisch verantwoorde kampeerplaats.  Die hebben we gevonden, Camping La Venise Verte, in het geklasseerde natuurgebied van de "Marais Poitevin".  De viersterren-camping is Europees als ecologisch erkend.

Wat heeft dat nu te zien met koken met de zon ?  Wel, uit de gesprekken met de vanzelfsprekend sympathieke dame bleek, dat ze twee zonneovens gekocht had, maar dat ze niet goed wist hoe ze die moest bedienen...  

Dat wou ik dan met haar wel even bekijken, en tot mijn grote verbazing haalde ze net het model uit, waar ik al jaren mee werk : de Sun Cook.  Zij was van plan die te gebruiken voor haar restaurant, en ook later wou ze die aanbieden in elk verhuurde chalet.

Dan was ik net even weggelopen van mijn zonneoven ...

Hoe dan ook, niet alleen de camping, maar ook het natuurgebied is een bezoekje waard.  Wil je een paar foto's zien van de omgeving, dan klik je hier.

Een voorbeeldje :

De absoluut goedkoopste ideeën met de energie van de zon

America, America...  Twee kennissen zijn onlangs (midden augustus) uit de verenigde staten teruggekeerd.  De ene zocht het paradijs op aarde, de andere is een Amerikaanse, die elk jaar een maand vakantie in haar geboorteland doorbrengt.

Alle twee waren ze in schoktoestand.  Omdat het daar economisch zo slecht gaat.  In Amerika - maar ook in België - krijgen de rijken zo'n schrik om wat er te gebeuren staat, dat ze erom smeken om belastingen te mogen betalen.

Maar ook uit Amerika komen goede ideetjes over hoe je in tijd van crisis erdoor kunt komen.  Zo'n verzameling vind je op www.KnowledgePublications.com

Als je wil lezen over hoe je een zonneoven voor 20 broden kunt maken voor 9 $ (pakweg 7 €), dan surf je naar :

Sunshine to dollars

De toestellen zijn een beetje slordig afgewerkt, maar voor die prijs ...

Dit was augustus 2011 voor het koken met de zon

Drie zeer goede dagen en 5 kwakkel-dagen.  Dit maakt dan in het totaal sinds begin maart : 46 zeer goede dagen en 24 zozo dagen.  Voor een optimist heet dat dan in totaal 70 werkbare dagen.

Maar er komen dus nog 3 mogelijk goed werkbare maanden aan :-)

We onthouden dat we in augustus een nieuwe zelfbouw-koker in dienst genomen hebben.

En wat hebben we zo gemaakt ?

2 broden
1 citroencake
5 kaneelcakes om in te wecken (in één keer in de oven)
zuurvlees
paëlla
gepocheerde eieren in de oven
2 x tomatensoep (mjam !)
+ in totaal een 10-tal liter water voor koffie, thee of afwas

Er wag geen tijd voor culinaire hoogstandjes, daarvoor was er véél te véél te véél werk in de tuin.  We kijken uit naar de volgende maanden.

Chemtrails en koken met de zon

Wordt het te warm ? Een dagje met risico op meer dan 30 ° C ?  Dan bestaat ook het risico op chemtrails.  Vliegtuigen laten normaal strepen na, condens, maar condensstrepen verdwijnen heel snel, en de chemtrails van de vliegtuigen blijven eindeloos hangen.

Hier een voorbeeld van lokale chemtrails op de foto :

Zelfs Wikipedia kent chemtrails.  Er zitten chemicalien als aluminium en boor in en je moet niet verschieten als je de dag nadien last hebt van hoest of van een ruwe keel.

Chemtrails maken dat de zon niet zo schroeiend toeslaat, maar niemand weet waarom dit spul uit de vliegtuigen gespoten wordt.

Voor iemand die kookt met de zon zijn chemtrails ook een vloek, want de temperatuur gaat dan toch met zo'n tiental-twintigtal graden omlaag.  De instraling wordt onregelmatig en je moet met langere kooktijden rekenen.

De reflectie ziet er dan ook maar matjes uit ...

Hoe kook ik een ei met de zon ?

Brownies tweede maal.  Héél goed, en toch : ze hadden nog een 10-tal minuutjes langer gemogen - ze zijn ietwat teruggezakt.

Tot daar de reparatie van de vorige keer.  Nu gaan we eitjes maken met de zonne-oven.  En hoe gaan we dat doen ? Very British ...

Het worden gepocheerde eitjes in de daarvoor specifieke potjes.  Die worden eerst ingevet.

Dan de eitjes erin en een paar stukjes kaas erop.  Deze keer géén bieslook.

De dekseltjes worden erop geschroefd en ze gaan dus deze keer niet in de bain-marie, maar in de zonne-oven.

Vijfendertig minuten bij honderdveertig graden en klaar is kees.  We merken dus dat de potjes er wat langer over doen om te verwarmen...  Lekker !!!

Analyse van een weerbericht voor de zonnekok

Eindelijk weer een heerlijk zonnetje.  Vandaag voor het eerst dit jaar : brownies !

Het experiment lukte maar half : een ferme opeenvolging van wolken heeft het bakproces net op het slechtste moment stilgelegd.  Pech, alhoewel de brownies best lekker waren - écht volwassen zagen ze er niet uit.

Bakken van brood, cakes, brownies, muffins, stokbrood of wat ook : je moet zeker zijn van ononderbroken zon.  En hoe weet je dat met zekerheid ?  Je meteodienst van vertrouwen ...

En zo zie je hier dat er vandaag slechts 7 uren zon voorspeld waren, en ik had er dus beter moeten op letten.  OK, het is mogelijk dat alle bewolking enkel 's avonds komt opzetten ...

Maar als ik nu brood wil bakken, dan doe ik dat zaterdag.  12 uur zon, daar kan wellicht niets mis lopen.
Zondag en maandag lukt het vermoedelijk ook, maar vrijdag of dinsdag bijvoorbeeld moet ik wel gek zijn om een baksessie te plannen ...

12 uur zon ? Zou ik het toch aandurven om eens een "Pumpernickel" te proberen ? No risk, no fun !

Dan maar nog wat theorie over koken met de zon

De rozen zijn aan de tweede bloei toe, een zee van dauwdruppels op het morgengras, herfstweer.

We hebben nu al een dertigtal glazen ingekookt zonder de zon ... jammer.  Nu ja, de lente was nu eenmaal "top" en onze "return on investment" komt niet in gevaar :-)

Met steriliseren en konfijten moeten we dus nog eventjes wachten...

Even terug naar het "gewoon" eten koken met de zon.  Wat kun je nu "snel" klaarmaken en wat vergt er meer tijd ?  Wat gaat er het snelst ? Welk gerecht lukt bij gesluierde zon of tegen de avond ?

Het antwoord is : vis. Vis bak je probleemloos bij 110 - 120 ° C, naargelang de vis 30-90 min.  Ook eieren, rijst, bladgroenten, fruit zijn snel gemaakt.  Cake en muffins gaan snel, maar de temperatuur moet wel tot 130-150 ° C hoog.

Wat is dan wat langzamer ?  Aardappelen, brood, soep, geweekte bonen, wortels en andere wortelgroenten.

En wat is het moeilijkst ?  Meerdere broden, niet geweekte bonen en linzen, grote stukken vlees en, vooral, ... water !

Dus als er even een opklaring dreigt, dan weet je waar je niet moet aan beginnen :-)

Gisteren op de vlooienmarkt ...

In deze zomertijd is er elke zondag in Genk een enorme vlooienmarkt, misschien wel de grootste van het noordelijk halfrond :-)

En kijk eens wat ik gevonden heb :

Een pracht van een oude steriliseerketel met een nog werkende, even-zo-antieke thermometer.  

Dit komt nu eens goed van pas.  We hebben een elektrische Weck-ketel, maar geen ketel voor rechtstreeks op het vuur.

Wat betekent dat allemaal voor het steriliseren met zonne-energie ?  Wel, in de oven kan ik probleemloos "droog" steriliseren, de glazen staan dus niet in water.  Da's prima, maar dit wil zeggen dat er water IN het glas moet zijn (en dus kan ik géén glazen met cake, brood of groentepaté in de oven maken).

Wat ik ook (liefst) NIET kan doen is in de oven "droog" GROENTEN steriliseren, want daar is altijd een risico op botulisme.  Fruit en tomaten zijn geen probleem, want door de zuren kan het probleem niet ontstaan. Dus fruit en tomaten in de oven geen probleem.

Dus groenten altijd "nat" steriliseren, en dat kan niet in de oven en moet dus noodgedwongen op de parabool, in de ketel van op de foto (maar die spuit ik dan eerst van buiten zwart met hittebestendige verf voor motoren). 

Dan blijft er nog één probleem : de pot is groot, en de parabool (100 cm doorsnee) is relatief te klein.  De ideale oplossing kun je natuurlijk wel kopen. Welke parabool haalt 1200 W - 300 ° C, en wordt niet gehinderd door de grootte van de pot ? De  Papillon .  Maar dan ben je al gauw zo'n 500 € kwijt.

En dus zijn we aan het broeden op een zelfbouw-parabool met 180 cm doorsnede ...  en voor zo'n 80 tot 100 €.  Per slot van rekening kun je door te steriliseren met de zon het meest besparen ...

Oh happy day - part 2

In de Kempen tot deze avond goed weer voorspeld.  Dan maar weer de spullen in de tuin gezet.  Eerst en vooral met de nieuwe zelfbouw Pentagon Star niet minder dan 3 en 1/2 liter water opgezet voor de afwas.  Da's prima voor één grote afwas - en het is nog prima gelukt ook.

En nu de hit van de dag.  Vijf Weckglazen met kaneelcake komen in de oven.  Bedoeling : eens gebakken worden de glazen verzegeld en ingekookt om de cake te kunnen bewaren.  Opgelet, die glazen moeten dus wijder zijn naar boven toe, anders krijg je er later de cake niet meer uit.

Goed.  Nu is het de beurt aan de tomaten, de kern eruit en gehalveerd op het muggenraam van onze zonnedroger.  De donkerdere tomaten zijn paprikatomaten en de langwerpige zijn van een Italiaanse soort.   O sole mio ! ...

De doos gaat dicht, en ...

Voor de doos monteren we een auto-ventilator, aangesloten aan een zonnecellen-flap.  Zo blaast er wat meer lucht via de kleine gaatjes voorkant naar binnen.  We voelen dan ook de warme lucht naar buiten komen aan de achterkant - door de grotere gaten.

Die ventilator is zeker al 25 jaar oud, maar hij doet het nog prima.

Op de parabool maken we de raapjes  klaar voor vanmiddag.

Ai ! De cake dreigt over de rand te gaan.  Uiteindelijk geen probleem, we hebben dan een paar schijfjes voor bij de koffie.

Nu nog binden en peterselie toevoegen ...

De vijf glazen mogen eruit  ...

Vier ervan moeten onthoofd worden...

En die verdwijnen dan met ringen en deksels erop in de Weckpot.

Nu zul je natuurlijk de vraag stellen waarom we die dan niet ook met de zon inwecken.  Nu, in deze glazen zit zelf geen water, zoals bij ander steriliseergoed.  En daarom wordt er dringend aanbevolen om niet ook nog droog in te wecken.  De glazen zouden wel eens kunnen barsten.

Voor een volgende keer hebben we wèl  groenten-patés op het programma ...

En wat is er met de tomaten gebeurd ?  Wel, half gedroogd gemixt, tot tomatenpuree ...

@ Maman Verte

Natuurlijk laten we Maman Verte niet graag alleen met haar gewetensprobleem (zie haar reactie op mijn post van gisteren).

Omdat er hier een hartverscheurende keuze gemaakt moet worden, en omdat je zowel van de vraag en misschien ook van het antwoord iets op kunt steken, maken we er een aparte post van.

En wat vraagt Maman Verte :

En dus twijfel ik : ofwel maak ik een pentagon star met die bon-prix-folie, ofwel een zonne-oven, en bestel ik tegen volgend jaar ( iedereen heeft recht op 1 financiële uitspatting per jaar) een paraboolkoker....wat denk jij ? Wat zou ik doen ? Een oven maken met de folie of een Pentagon star maken met de folie ?????

Een zonneoven zèlf bouwen, dat kàn, maaaaar : 

Het is heel tijdrovend en moeilijk om een zonneoven in zelfbouw te maken, vooral wegens het probleem van de vochtigheid.  Er bestaan wel goede plannen, maar je kunt kartonnen modellen vergeten.  Je frustratie zou wel eens groot kunnen zijn, en dat willen we vermijden.

De zelfklevende reflectorfolie gebruiken (binnen)  in een oven, dat zal niet lukken, want de hitte en de vochtigheid weken het met aan zekerheid grenzende waarschijnlijkheid weer los (bij een paneelkoker wordt de folie zelf niet warm !!).  De reflector kun je natuurlijk wel met de folie maken.

Wat is nu ideaal ?

1. Koop een zonneoven.  Daar ga je het meeste plezier aan beleven.  Het model wat ik gebruik kost zo'n 260 €, en een parabool kost al snel 199 € (een goede dan, uit geanodiseerd aluminium).  Zoveel verschil is dat niet.  Voor zo'n uitspatting moet Maman Verte zich dan wellicht even wenden tot de hogere machten.

2. Maak een parabool met de spiegelfolie.  Misschien moet je dan wel een rolletje bijbestellen.  Maar met de spiegelfolie zie ik dat zelf nu ook wel zitten.  Misschien is de DATS iets voor jou.  Zelf wil ik nu een snel uit elkaar neembare parabool van 180 cm doorsnee maken met die zelfde spiegelfolie.

3. Maak een Pentagon Star met gewone alufolie.  

Mediteer er misschien nog eens over, of kom eens langs ...

Oh happy day !

Klagen helpt !

Zéééévenentwintig graden en volle bak zon !  Zo zien we het graag.  Aan de slag !

Om 10 uur vanmorgen stellen we de nieuwe Pentagon Star op met de bedoeling 2 liter water aan de kook te brengen voor de afwas.  2 liter water, pas op, dit is niet niets.
 

Water is wat betreft de opname van warmte de moeilijkste klant.  Met de vorige Pentagon Star verwarmde ik meestal maximaal zo'n litertje.  En nu met de spiegelfolie 2 liter.  Overmoed ?

Neen, na een half uurtje verschenen de eerste kleine blaasjes en na anderhalf uur had ik kokend water.  Zonder pyrex-stolp of braadfolie rond de pot.  Dit is voor een zelfbouw zeeeeer goed.

Een paar wijzigingen heb ik aan de Pentagon Staar aangebracht : een koordje om de flap een betere vorm te geven en een gewicht (hier een rol kleefband), omdat het nogal stugge dikke schuimkarton zich nog niet in de gewenste plooi laat leggen.  Misschien komt dat nog wel.

Mooi.  Ondertussen bakken we nog een cake.  Ik hoor je al komen.  Alweer een cake.  Weliswaar nu een citroencake, het moet niet altijd kaneel zijn.

En wilden we niet ook meer brood bakken ?  Terwijl we op de parabool een pot Limburgs zuurvlees laten garen ...

En dat wordt nog een mooi brood ook : "Waldkorn", bruin met zuurdesem.

De resultaten :

De Leifheit - steriliseerbokaals hebben we weer bovengehaald.  Hiervan passen er 9 in de oven.  En nu maar duimen voor nog een paar dagen zon.

Duim alsjeblieft mee. Thanx !